ورود و خروج اعضاء در شرکت ها به دلایل برجسته ای صورت می گیرد که می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
_پیوستن افراد جدید به شرکت
_جایگزینی شخصی یا ااشخاص دیگر از مجموعه با افراد یا فردی دیگر
_انصراف یکی از اعضاء برای ادامه کار با مجموعه که موجب می شود شخصی از مجموعه خارج شود.
در تمامی شرکتها و مؤسسات اعم از مسؤلیت محدود، تضامنی، تعاونی و…( به استثناء شرکت سهامی خاص) در صورتی که شخص یا اشخاصی به هر دلیلی مایل به همکاری با شرکت نباشند طی چند مرحله خروج و یا کاهش سرمایه آنها انجام می گیرد.
برای خروج و یا کاهش سرمایه هر کدام از سهامداران باید آن شخص حتماَ رضایت به خروج و یا کاهش سرمایه خود را داشته باشد و بدون رضایت کتبی ایشان ( امضاء صورتجلسه و اوراق) مابقی اعضاء قادر به انجام این کار نمی باشند.
در خصوص ورود شریک جدید امور مربوط به آن طی صورتجلسه مجمع انجام می گردد که از دو طریق صورت می گیرد:
- ورود شریک از طریق افزایش سرمایه شرکت
- ورود شریک از طریق واگذاری سهام مابقی سهامداران.
- ورود شریک جدید به شرکت
زمان ورود شریک جدید به شرکت باید نوع مبادله ی سرمایه ای بین شرکا مشخص گردد و این مبادله ممکن است به دو حالت صورت پذیرد:
1_ مبادله ی شریک جدید با شرکای قدیمی
که این نوع مبادله، مبادله ی بین اشخاص حقیقی می باشد.
2_ مبادله ی شریک جدید با شرکت
که این نوع مبادله، مبادله ی بین شخص حقیقی ( شریک جدید ) با شخص حقوقی ( شرکت) است که موجب افزایش سرمایه می شود و می تواند در قالب یکی از حالت های زیر باشد:
-ورود شریک جدید با فرض پرداخت مبلغی معادل سرمایه ی تعیین شده برای او.
-ورود شریک جدید با فرض پرداخت مبلغی بیشتر از سرمایه ی تعیین شده برای او.
-ورود شریک جدید با فرض پرداخت کمتر از سرمایه ی تعیین شده برای او.
-ورود شریک جدید با تجدید ارزیابی دارایی ها و بدهی های شرکت.
- خروج شریک از شرکت
در شرکت تضامنی،طبق ماده 123 قانون تجارت هیچ کدام از شرکا حق ندارند بدون رضایت سایر شرکا سهم خود را به دیگری واگذارکنند و از شرکت خارج شوند مگر به رضایت تمامی شرکا.
در این نوع شرکت خروج شریک امری عادی و معمولی به حساب نمی آید.زیرا در شرکت تضامنی شخصیت و اعتبار شرکا اهمیت زیادی دارد. ممکن است خروج یکی از شرکا تأثیر مهمی در ادامه ی فعالیت شرکت داشته باشد.
در بحث خروج شریک قبل ورود شریک باید نوع مبادله ی سرمایه بین شرکا تعیین شود:
الف) واگذاری سرمایه توسط شریک خروجی به شرکای دیگر با شریک جدید:
این مبادله ی سرمایه بین اشخاص حقیقی می باشد و با مبلغ ریالی مبادله کاری نداشته فقط با ارزش دفتری سرمایه مبادله شده رویدادها ثبت می شود.
ب) اگر سهم الشرکه خروجی از محل دارایی های شرکت پرداخته شود:
این نوع مبادله، مبادله ی اشخاص حقیقی با اشخاص حقوقی بوده و هم ارزش ریالی مبادله و هم ارزش دفتری سرمایه ملاک ثبت حسابداری می باشد که می تواند در یکی از حالات زیر باشد:
_خروج شریک با فرض پرداخت مبلغی معادل سرمایه وی.
-خروج شریک بافرض پرداخت مبلغی کمتر از سرمایه وی.
-خروج شریک با فرض پرداخت مبلغی بیشتر از سرمایه وی.
-خروج شریک با تجدید ارزیابی دارایی ها و بدهی های شرکت.
- ورود و خروج شریک در شرکتهای با مسؤلیت محدود
ورود و خروج شریک در این شرکتها به دو صورت است:
الف-ورود و خروج شرکا از طریق نقل و انتقال سهم الشرکه:
_تنظیم صورتجلسه نقل و انتقال سهم الشرکه
_مراجعه به یکی از دفترخانه های اسناد رسمی و اخذ صلح نامه.
_پس از طی مراحل فوق،برای اخذ صلح نامه باید استعلام هایی توسط دفترخانه از اداره ثبت شرکتها و دارایی انجام پذیرد.
_ثبت صورتجلسه در اداره ثبت شرکتها.
ب-ورود و خروج شریک از طریق صورتجلسات افزایش و کاهش سرمایه:
_ ورودوخروج شرکا زمانی انجام می گیرد که سرمایه ورود و خروج کند.
_ در این صورت باید شخص جدید را جزو شرکای صورتجلسه افزایش سرمایه کرد.
_ در صورتجلسه کاهش سرمایه نسبت به خروج شریک اقدام کرد.
_ دیگر نیازی به مراجعه و استعلام از دارایی نیست.
- ورود و خروج شریک در مؤسسات غیر تجاری
شرایط مربوط به ورود و خروج شریک در این مؤسسات مانند مسؤلیت محدود است.
- ورود وخروج شریک در شرکتهای سهامی خاص
_ در این شرکتها ورود شریک همراه با افزایش سرمایه امکان پذیر است.
_ خروج شریک و کاهش سرمایه وجود ندارد.
_ تنها راه ورود و خروج سهامداران شرکتهای سهامی خاص به صورت نقل و انتقال سهام است.
- دلایل ورود و خروج شرکا
_ جایگزین نمودن شخص یا اشخاص از مجموعه با شخص یا اشخاص دیگر.
_ انصراف یکی از اعضای شرکت از ادامه کار.
_ اضافه شدن فرد جدید به هر دلیلی.
- مدارک مورد نیاز جهت ورود و خروج شرکا
_ مدارک شناسایی کلیه ی اعضای شرکت.
_ سربرگ مجموعه.
_ ارایه مدارک شناسایی مربوط به شرکت یامؤسسه توسط وکیل مؤسسه.
_ حضور کلیه شرکا در جلسه.
_ مهر شرکت.
_ مدارک تکمیلی اعلام شده در مؤسسه.
